Achtergrond

Deze studie werd uitgevoerd door een consortium bestaande uit Optimity Advisors, ICMPD en ECRE, in opdracht van het Directoraat-generaal Migratie en Binnenlandse Zaken van de Europese Commissie.

Het impliceerde 6 maanden desk research, interviews en data-analyse bij bepaalde geselecteerde EU lidstaten en derde landen.

De doelstellingen van de studie waren om:

• Conclusies te maken gebaseerd op de datacollectie en de case studies.
• Vergelijkende assessments van praktijken in verschillende regio's waar mensensmokkel plaatsvindt te schetsen, gebaseerd op feitelijke schetsen van de omvang, kenmerken en trends van het fenomeen.
• Beleidsopties, programma's en operationale maatregelen te schetsen en analyseren.

ENKELE RESULTATEN

• Er is sprake van sterke communicatienetwerken.  Informatie wordt snel gedeeld tussen 'kopers en verkopers' (via sociale media, met pre-paid telefoonkaarten,...).
• Er is een dynamische markt voor mensensmokkeldiensten.  Prijs, kwaliteit en risico's variëren naargelang routes en leveranciers (van mensensmokkel) leveren op maat bestelde diensten.
• Het businessmodel, voor wat betreft het aanbod van smokkeldiensten, is gebaseerd op netwerken, die complex, vinnig en weerbaar zijn.  Waar smokkelactiviteiten het meest intens zijn, vormen deze netwerken zich om tot zogenaamde Hubs of clusters.  Tochten worden zelden georganizeerd van begin tot eind, routes zijn flexibel en kunnen makkelijk aangepast worden.
• Operationele activiteiten om het aanbod aan te pakken zijn effectiever als ze alomvattend zijn en gericht op het aanpakken van deze Hubs.  Eenzijdig genomen maatregelen zullen er enkel voor zorgen dat de routes zich verplaatsen.
• Coördinatie van activiteiten over agentschappen en grenzen heen is essentieel.
• Maatregelen dat enkel op de aanbodzijde focussen, zonder de vraag aan te pakken, kunnen ervoor zorgen dat enkel de marktprijs en/of het risico stijgt, zonder dat het gebruik van smokkeldiensten daalt.
• Familie en de Diaspora spelen een belangrijke rol, in het bijzonder wat betreft het voorzien van informatie aan potentiële migranten.  Deze sociale banden zijn erg belangrijk in het licht van het bepalen van het beleid om mensensmokkel aan te pakken.

Voor verdere informatie, gelieve de volledige studie (beschikbaar in het Engels) of de conclusies (in het Engels en het Frans beschikbaar) te raadplegen.