Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen worden geconfronteerd met een dubbele transitie: niet enkel van jeugd naar volwassenheid, maar mogelijk ook een verandering van hun statuut. Dit laatste kan een impact hebben op hun verblijfsrecht en de mate waarin ze toegang hebben tot onderwijs, huisvesting, tewerkstelling, bijstand en ondersteuning.

Het EU-acquis bevat hierover geen garanties. Het gevolg is dat de rechten en voorwaarden gelinkt aan het volwassen worden van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen sterk variëren doorheen de EU en Noorwegen.

Hieronder enkele bevindingen uit de Inform:

• Niet-begeleide minderjarigen die een (tijdelijk) statuut op basis van hun minderjarigheid hebben, hetgeen bestaat in de helft van de Lidstaten, kunnen hun verblijfsrecht op hun 18de verjaardag verliezen. In 10 Lidstaten bestaan er alternatieven om hun verblijf te regulariseren.
• Alhoewel de meeste Lidstaten geen nationale strategie hebben om de overgang naar volwassenheid te vergemakkelijken, geven meer dan de helft van de Lidstaten na de 18de verjaardag een soort voortgezette ondersteuning aan voor een beperkte periode. Deze nazorg betreft meestal de mogelijkheid om in hun huis, appartement of opvangcentrum te blijven, hun opleiding te voltooien, of steun om de arbeidsmarkt te betreden. Het sociale middenveld speelt een belangrijke rol in deze (bijkomende) ondersteuning, bvb door taalcursussen en juridische, sociale en psychologische bijstand aan te bieden.
• Lidstaten en Noorwegen ervaren gelijkaardige uitdagingen in de ondersteuning naar volwassenheid. Meer specifiek de nood om de huisvesting te verbeteren en de nood om de steun aan jongeren die net meerderjarig zijn geworden te verhogen.
• Voor wat betreft terugkeer worden niet-begeleide minderjarigen aanzien als “kwetsbare personen” onder Artikel 10 van de Terugkeerrichtlijn. Toch kunnen ze voor hun 18de verjaardag een bevel om het grondgebied te verlaten krijgen. Twee derde van de Lidstaten leveren ofwel geen bevel om het grondebied te verlaten af, ofwel gaan ze niet over tot een verwijdering voor de jongere meerderjarig wordt.

Meer informatie, waaronder ook enkele goede praktijken, vindt u in bovenstaande Inform.